İşte Sevgili Ömer’in hazırladığı o araştırma:

CHP Uşak Merkez İlçe Başkanlığına Aday; Ümit Akbel
CHP Uşak Merkez İlçe Başkanlığına Aday; Ümit Akbel
İçeriği Görüntüle

Dünyanın en büyük fuarında 1867 yılında halılarının kalitesi altın madalya ile ödüllendirilen Uşaklı Helvacızade Ali Efendi (Latife Hanım ve Halit Ziya'nın Dedesi)

Fransız İhtilali, İngiliz Sanayi Devriminin kökleri Rönesans ve Reforma uzanan değişikliklerin nitelik kazanması 19.yüzyılda fuarların başlangıç aşamasını oluşturmuştur. Uluslararası fuarcılık tarihi 1 Mayıs- 15 Ekim 1851 tarihleri ​​arasında Londra'daki Hyde Park'ta gerçekleşen Londra Uluslararası Sanayi Eserleri Büyük Sergisi ile başlatılır. Fransa İmparatoru 3.Napolyon tarafından o zamana kadar yapılmamış boyutta devasa bir fuar düzenleme kararıyla Paris Exposition/Paris Fuarı düzenlenmiştir. Fuar, 1 Nisan 1867'de resmen açılıp 31 Ekim 1867'de kapandı ve katılımcılar ve çalışanlar dahil 9.238.967 kişi tarafından ziyaret edildi. Ziyaretçiler arasında Rusya Çarı II. Aleksandr, Prusya Kralı William ve Otto von Bismarck'ın kardeşlerinden biri, Avusturya Prensi Metternich ve Franz Josef , Osmanlı Sultanı Abdülaziz ve Mısır Hidivi İsmail vardı.

L'Exposition Populaire Illustrée Dergisi ,Sultan Abdülaziz'in evrensel endüstrinin harikalarını seyretmenin yanı sıra aslında kan bağı olan kuzeni III. Napolyon'u görmeye geldiğini iddia etmiştir. İsimsiz bir yazar tarafından kaleme alınan iddiaya göre, III.Napolyon'un büyükannesinin yakın bir kadın akrabası, on sekiz yaşındayken Cezayir korsanları tarafından esir alınır ve Abdülaziz'in büyükbabasına hediye olarak sunulur.

Helvacızade

Bu sergi hem kapsamı hem de planının kapsamı açısından, o zamana kadarki tüm uluslararası sergiler arasında en büyüğüydü.

Avrupa uygarlığının sömürgecilikle ve sanayi devrimiyle ulaştığı zenginlik, on dokuzuncu yüzyıl dünya fuarlarında farklı boyutlarda gözler önüne serildi.

İlk kez 1867 Paris Evrensel Sergisi, ülkeleri dünya üzerindeki iktisadi, sosyal ve kültürel konumlarına göre sergi pavyonlarına yerleştirerek hiyerarşi mesajını seyirciye net olarak aktardı. Osmanlı İmparatorluğu yüzyıllar boyunca ordusuyla, savaş gücüyle Avrupa'da kendinden söz ettirmişti.

1867 yılında ilk kez bir Osmanlı sultanı, askerleri yerine üreticilerini kafilesine katıp yurtdışına çıktı. Paris Dünya Fuarı'nda imparatorluğun tüm ekonomik zenginlikleri, üretim kapasitesi global platformda sergilendi.

Sergide teşhir edilen eşyalardan dereceye girenlere verilmek üzere 900 altın, 3000 gümüş, 3000 bronz madalya ve 4000 mansiyon ödülü hazırlandığı gazete haberlerinde yer almıştı.

Osmanlı Devleti bu sergiye altmış dört ayrı kategoride katılmıştır. Bu

Kategoriler tarım, sanayi, el sanatları ve güzel sanatlardan oluşmuştur. Sergide Osmanlı Devleti’nin en iyi ürünleri seccade 91, halı, kilim ve diğer ev eşyaları olmuştur 92. Özellikle İstanbul’da üretilen örtüler Champ de Mars’da inşa edilen köşkün sofalarına döşenmiştir. Bursa’da üretilen Keçe ve kebeler de Paris’te sergilenmiştir. Elle yapılan dokumalar haricinde

Özellikle Uşak’taki fabrikada imal edilen dokumalar da sergiye gönderilmiştir. Sergide teşhir edilen halı, seccade, kilim, örtü gibi eşyaların tümünü Fransa imparator hanedanından Prens Matilde satın almıştır. Osmanlı Devleti sergilediği ürünlerden dereceler de elde etmiştir.

Halı alanında dünyanın en kaliteli halılarını üreten kişi olarak altın madalya verilen ise Uşaklı Helvacızade Ali Efendi olmuştur.

Muhabir: SALİH KILINÇ