Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk özel sanayi kuruluşu olan Nuri Şeker Uşak Şeker Fabrikası, 100. üretim döneminde 175 bin ton şeker pancarı işlemeye hazırlanıyor. Ancak, yaşanan su sıkıntısı nedeniyle çalışıp çalışmacağı merke ev endişe konusu oldu.
CHP Uşak Milletvekili Dr. Ali Karaoba’da TBMM başkanlığına Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ının cevaplaması talebiyle bir soru önergesi verdi. Soru önergeinde şu ifadelere yer verdi:
Bu yaz ilimizde yaşanan susuzluk, Uşak Nuri Şeker Şeker Fabrikasını da olumsuz etkileyecek mi?
Nuri Şeker Uşak Şeker Fabrikası, Türkiye'nin özel teşebbüsle kurulan ilk şeker fabrikası olarak 6 Kasım 1925 tarihinde temel atılmış, 17 Aralık 1926'da üretime başlamıştır. Kuruluşundan bu yana 100 yıla yaklaşan süreçte hem Uşak'ın hem de Türkiye'nin ekonomik ve sosyal dokusuna büyük katma değer sağlamıştır. Fabrika; pancar üreticisine, nakliye sektörü ve yan sanayilere istihdam yaratmış: bölge ekonomisine canlılık kazandırmıştır. Kültürel miras değeri de yüksek olup, bina ve lojmanları, çınar ağaçları ve eski tesisleriyle şehrin tarihine ve kültürüne mal olmuş bir kurumdur.
Ancak yerel basında; su teminiyle ilgili sorunlar ve diğer altyapı eksiklikleri nedeniyle fabrikanın faaliyetinin sürdürülebilirliği konusunda ciddi endişeler dile getirilmektedir. "Kapanma tehlikesi gibi başlıklar kullanılarak kamuoyunun dikkatine sunulan bu iddialar, fabrikanın hem üretim kapasitesini hem de İstihdamını etkileyebilecek niteliktedir. Bu nedenle fabrikanın güncel durumu, geleceği, yatırım ve altyapı konusunda atılacak adımların bilinmesi önemlidir. Bu bağlamda,
1. Uşak Şeker Fabrikası'nın son beş kampanya dönemi İçin İşleme kapasitesi ve gerçekleşen pancar işleme miktarı nedir? Bu dönemlerde kapasite kullanım oranları ne şekilde seyretmiştir?
2. Fabrikanın çalışan sayısı kaçtır? Bu personelin kadrolu/taşeron, teknik/idari/işçi ayrımıyla dağılımı nasıldır?
3. Su temini sorunları fabrikanın üretim sürecini ne düzeyde etkilemektedir? Su kesintileri veya arz sıkıntıları nedeniyle üretimde duraklamalar ya da kapasite düşüşü olmuş mudur? Varsa ne zaman ve ne kadar süre bu düşüş yaşanmıştır?
4. Fabrikanın yıllık Üretim çıktısı son beş yılda ne kadar olmuştur? Özellikle kristal şeker, melas, pancar posası (küspe) gibi yan ürünlerde ne kadar üretim yapılmıştır?
5. Uşak Şeker Fabrikası'nın yönetimi ve İşletmesiyle ilgili bakım-onarım, modernizasyon ve teknoloji yenilemeleri yapılmış mıdır? Yapıldıysa hangi yatırımlar yapılmıştır ve ne kadar bütçe ayrılmıştır?
6. Fabrikanın mali sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla devlet tarafından vergi muafiyetli, sübvansiyon, kredi destekleri ya da teşvikler sağlanmakta mıdır? Özellikle su temini altyapısı ve enerji maliyetleri bakımından ne tür destek mekanizmaları bulunmaktadır?
7. Üniversiteler ve araştırma kuruluşları ile fabrikanın ortak Ar-Ge projeleri var mıdır? Bu projeler yoluyla verimlilik, su kullanımı optimizasyonu veya enerji tasarrufu gibi alanlarda hangi ilerlemeler sağlanmıştır?
8. Fabrikanın "kapanma tehlikesi!" İfadesi yerel medyada sıkça geçmektedir. Bu konuda Bakanlığınızın ve bağlı kurumların yaptığı değerlendirmeler nelerdir? Fabrikanın kapanmaması için ne gibi önlemler alınmaktadır ve alınmalıdır?
