Türkiye’de 15 Haziran 2025’te doğu sınırından giren SAT-1 suşu (Şap hastalığının 60 yıl sonra görülen bir türü) nedeniyle tüm hayvan pazarları kapatılmış ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nın PENTAVALAN aşı üretimine hız vermiş bütün illerde müdürlükler tarafından kontroller ve karantina uygulamaları artırılmıştı.
Buna rağmen Uşak’ın Banaz ve Sivaslı ilçelerinde görülen olan SAT-1 suşu, şimdi merkez köylerde de yaygınlaşıyor. Uşak merkeze bağlı Kızıldağ köyleri olarak ta bilinen; Paşacıoğlu, Eskigüneyköy, Dağdemirler, Belkaya, Dağyenice, Yaşamışlar ve Bağbaşı köyleri, Uşak Valiliği Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından karantina kapsamına alındı. Bu köylere de hastalık tamamen sönünceye kadar hayvan giriş çıkışı yasaklandı.
UŞAK’A YETERLİ SAYIDA AŞI GELMEDİĞİ İÇİN AŞILAMA YAVAŞ İLERLİYOR
https://www.yesilsivasligazetesi.com/ İnternet Haber Sitesi olarak yaptığımız araştırmada şu bilgilere ulaştık: Uşak’a komşu il Afyonkarahisar’dan girdiği tespit edilen bu hastalık, önce Banaz Kızılcasöğüt, sonra Banaz ilçesinde birkaç köydeki işletmelerde ve Sivaslı ilçesinde görülmeye başladı.
Daha sonra merkez ilçe köylerine sıçradı. Uşak Tarım ve Orman Müdürlüğü ekipleri derhal aşılama çalışmalarına başladı. Ancak, Uşak’ta bulunan yaklaşık 125 bin büyükbaş ve 440 bin civarında küçükbaş olmak üzere toplamda yaklaşık 550 bin civarında hayvanın aşılanması gerekiyordu.
Bakanlık, ürettiği aşıların çoğunu hastalığın kaynağı olan Doğu bölgelerine göndermeyi tercih edince Uşak’ta aşılama oranı yüzde 50’lerde gerçekleşti. Uşak Tarım ve Orman Müdürlüğü ekipleri, aşılama çalışmalarının yanı sıra hayvan giriş çıkışını engellemek için polis ve jandarma birliklerinden de destek alarak yol giriş çıkışlarında da gece gündüz kontroller gerçekleştirildiler.
Ancak, Uşak iline komşu illerden giriş yapılabilen 3 ana yol bulunurken, 229 köy ve dağ yolu bulunması, yol kontrollerinin de yetersiz kalmasına neden oldu.
UŞAK HAYVAN PAZARI NE ZAMAN AÇILIR?
Türkiye’de 15 Haziran 2025’te doğu sınırından giren SAT-1 suşu nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 81 il ve tüm ilçelerde ve beldelerdeki hayvan pazarları süresiz olarak kapatılmıştı.
Daha sonra birçok il ve ilçede hastalık söndürüldüğü için hayvan pazarları açılmıştı. Ancak Uşak ve ilçelerinde henüz açılan bir hayvan pazarı bulunmuyor.
Edindiğimiz bilgilere göre; Uşak’ta SAT-1 suşu (Şap) hastalığının söndürülmesi ve hayvan pazarlarının açılabilmesi için Uşak’ta kayıtlı sığır, koyun, keçi olmak üzere yaklaşık 550 bin hayvanın en az yüzde 85’nin aşılanmış olma şartı aranıyor.
Şap Hastalığı: Yayılım ve Tehlikeler
Uşak Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Özgür Uğur, daha önce yaptığı açıklamalarda SAT-1 suşu (Şap) hasatlığı hakkında şu bilgileri vermişti:
“Şap, çift toynaklı hayvanlarda görülen ve halk arasında “tabak” ya da “dabak” olarak bilinen viral bir hastalıktır. Picorna virüsler ailesinden Aphtovirus’a bağlı olan hastalığın A, O, Asia-1 gibi serotipleri Türkiye’de yaygın. Özgür Uğur, hastalığın yüksek bulaşıcılığına dikkat çekerek, “Öldürücülüğü düşük olsa da sürü içinde hızla yayılır. Hasta hayvanların salyası, idrarı, sütü ve veziküller yoluyla bulaşır. Fare, kuş ve yaban domuzu gibi taşıyıcılar da yayılımda rol oynar,” dedi. Virüs, çevrede uzun süre canlı kalabiliyor; samanda 15 hafta, toprakta 4 hafta dayanabiliyor. İnsanlara nadiren bulaşan bu zoonoz hastalık, çocuklarda ağız ve ellerde su dolu kabarcıklara neden olabiliyor.
Korunma Yolları ve Üreticilere Çağrı
Hayvanlar düzenli aşılanmalı, yeni gelen hayvanlar kontrol edilmeli, şüpheli hayvanlar ayrı ahırlara alınmalı. Hasta hayvanların bulunduğu ahırdan çıkan yem ve altlıklar yakılmalı.” Sağım öncesi dezenfeksiyona dikkat edilmesi gerektiğini belirten Uğur, hastalığın ihbarının zorunlu olduğunu hatırlattı. Üreticilere, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın aşılama programına destek vermeleri ve korunma önlemlerine uymaları çağrısında bulunarak, “Uşak’ta hastalığın yayılımını durdurmak için hep birlikte hareket etmeliyiz.”
